DOLAR 20,0115 0.19%
EURO 21,3833 -0.24%
ALTIN 1.248,570,48
BITCOIN 5477532,56%
İstanbul
18°

PARÇALI BULUTLU

02:00

İMSAK'A KALAN SÜRE

Asistan tabipler ‘beyaz reform’ için ne diyor?

Asistan tabipler ‘beyaz reform’ için ne diyor?

on

ABONE OL
Ağustos 20, 2022 05:00
Asistan tabipler ‘beyaz reform’ için ne diyor?
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Fundanur Öztürk | Ankara

Getty Images

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yeni yayımlanacak bir düzenleme ile asistan tabiplerin ayda en fazla 8 nöbet tutacağını söyledi. 12 Ağustos’ta resmî gazetede yayımlanan Sağlık Bakanlığı Ek Ödeme Yönetmeliği’ne nazaran ise Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerde çalışan asistan tabipler 7 bin 500 TL ek ödeme alacak.

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, asistan doktorlara ayda en fazla 8 nöbet verilmesine bağ yeni yönetmeliğin haftaya yayımlanacağını bildirdi.

AKP 21. Kuruluş Yıl Dönümü Programı’nda konuşan Koca, “Sistemin yükünü çeken asistan arkadaşlarımız. Yeni periyotta asistan arkadaşlarımıza müspet ayrımcılık yaptık ve yapmaya devam ediyoruz. 8 nöbetten fazla olmayacak. 8 nöbete indirdik, haftaya yönetmelik yayınlanıyor” dedi.

Bakanlığın ek ödeme yönetmeliği, YÖK’e bağlı tıp fakültelerinde çalışan asistan ve uzmanları yönetmelik kapsamı dışında bırakıyor.

Üniversite hastanelerinde çalışan asistan ve uzman tabipler, eğitim ve araştırma hastanelerindeki meslektaşları üzere aylık 7.500 TL ek ödeme hakkından faydalanamayacak. 

Yönetmelik bu haliyle sağlık meslek örgütleri tarafından eleştirilirken, bakanlığın tüm asistan ve uzman doktorları kapsayacak bir güncelleme yapması talep ediliyor.

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeleri dün yayımladıkları bir imza metniyle, yönetmeliğin tabipler ortasında gelir eşitsizliği yarattığını söylüyor:

“Hekimlere yeniden, geçinebilecekleri bir fiyatı vermek için sonsuz/sınırsız bir çalışma temposu dayatılmakta, üstelik branşlar ortasındaki istikrarlar ve YÖK’e bağlı tıp fakültelerinde misyon yapanlar tekrar gözetilmemektedir.

“YÖK’e bağlı bizim üzere tıp fakültelerinde çalışmakta olan öğretim üyelerinin yanı sıra, asistanlarımızın ve uzmanlarımızın özlük haklarını, Sağlık Bakanlığına bağlı hastanelerde ve bu hastanelerle afiliye olan yeni kurulmuş tıp fakültelerinde çalışanların özlük haklarından besbelli ölçüde geriye düşürmüş, eşitsizliklere yol açmıştır.”

“Sağlıkta işler âlâ gitmemektedir” diyen öğretim üyeleri, hekimliğin Türkiye’de artık tercih edilen bir meslek olmadığını, mezunların yurtdışına gitmeye çalıştığını YKS 2022 birinci yerleştirmelerinde tıp fakültesi kontenjanlarının 600’den fazlası boş kaldığını kaydediyor.

Öte yandan Bakan Koca’nın “asistan doktorlara ayda en fazla 8 nöbet” açıklaması sağlıkçılar ortasında olumlu karşılanmış olsa da uygulanabilirlik konusundaki soru işaretlerini de getiriyor.

Mevcut yönetmelik aslında “bir doktorun 3 günden daha kısa aralıklarla nöbet tutamayacağını”, yani ayda 10 nöbetin üzerine çıkılamayacağını söylüyor fakat pek çok hastanenin işçi yetersizliği üzere münasebetler sunarak bu kuralı ihlal ettiği biliniyor.

Konuştuğumuz asistan doktorlar, ayda 8 nöbet uygulamasının pratikte uygulanabilir olacağından tereddüt ediyor.

BBC Türkçe’ye konuşan bir asistan doktor, İstanbul’da geçinebilmek için özel hastanelerde kayıt dışı olarak nöbet tuttuğunu ve birçok asistan doktor arkadaşının da benzeri yolu izlediğini söylüyor.

‘ASİSTAN DOKTORLAR GEÇİNEBİLMEK İÇİN ÖBÜR HASTANELERDE KAYIT DIŞI NÖBET TUTUYOR’

Türk Tabipleri Birliği Asistan ve Genç Uzman Doktorlar Kolu üyesi Dr. Fatma Naime Kırlı, “Biliyoruz ki birçok fakültede, hali hazırdaki 10 nöbet kuralını çiğneyip 15 nöbet tutturula arkadaşlarımız var” diyor:

“Ve bu tabip yetersizliğine dayandırılarak yapılıyor. Bu kaideler aynıyken, arkadaşlarımızın 8 nöbetle kalacağına inanmak çok güç. Bununla ilgili çok daha derinlemesine bir düzenlemeye gereksinim var.”

Devletin ayda en fazla 7 nöbet fiyatı ödediğini söyleyen Kırlı, 10 ve üzeri nöbet tutan asistan doktorların en fazla 7 nöbet fiyatı alabildiğini aktarıyor:

“Bir asistan tabibin bundan sonra ayda yalnızca 8 nöbet tutabilecek olması gelirinde bir kayıp yaratmayacak zira olağanda de en fazla 7 nöbetinin fiyatını alabiliyordu.”

Asistan tabipler ise temel sorunun “geçim sıkıntısı” olduğunu söylüyor.

İstanbul’da bir üniversite hastanesinde asistan hekimlik yaparken tıpkı vakitte bir özel hastanede kayıt dışı olarak gece nöbetlerine gittiğini söyleyen Okan, geçinebilmek için bunu yapması gerektiğini söylüyor.

Kendi hastanesinde yapabileceği azamî nöbet sayısı ve alacağı nöbet fiyatına ek olarak, bunu yapmak zorunda olduğunu anlatıyor.

İzmir’de bir üniversite hastanesinde asistan tabip olan Merve de bu sistemin asistan doktorlar ortasında “oldukça yaygın” olduğunu söylüyor.

Getty Images

Merve, kendi branşının özel hastanelerde nöbet tutarak ek gelir elde etmeye müsait olmadığını söylüyor:

“Bazı branşlarda bu çok yaygın, birçok asistan doktor özel hastanelerde kayıt dışı nöbet tutarak ek gelir elde ediyor. Özel hastanelerde sık muhtaçlık duyulan kısımlardaki asistan tabipler bunu yapabiliyor.

“Yabancı asıllı asistanlar da bunu çok sık yapmak durumunda kalıyor zira onların maaşları çok düşük, bizimkileri neredeyse yarısı… Bunun çok yaygın olduğunu hastaneler de biliyor, herkes biliyor lakin yasal değil.”

Merve, asistan hekimliğinin sonlarına yaklaştığı için bir ayda tuttuğu nöbet sayısının 6’ya düştüğünü lakin uzun mühlet boyunca, gün çok 36 saatlik mesailer halinde nöbet tutarak çalışmak zorunda kaldığını anlatıyor.

“Normalde gün çok nöbet tutmak aslında yasak ancak pratikte bu türlü olmuyor” diyen Merve, asistan tabiplerin ayda en fazla 8 nöbet tutacağına inanmıyor:

“Mesela resmi olarak ayda 15 nöbet tutulamaz fakat kimi kısımlarda çalışan asistan tabipler hala ayda 15 nöbet tutuyor.

“Hekimlerin nöbet sonrasında müsaadeli olması gerekirken, Ege Üniversitesi’ndeki birçok kısımda nöbet sonraki müsaade uygulaması hala yok. Hasebiyle 36 saat çalışma sistemi devam ediyor.” 

Asistan doktorların bu şiddetli çalışma kurallarına “geçici bir dönem” gözüyle bakarak katlanmak zorunda kaldığını söyleyen Merve, asistan hekimlikte mobbingin çok yaygın olduğunu düşünüyor:

“Bir hoca ayda 15 tutulacak dediyse bitmiştir, buna karşı çıkamayız. Aksi halde o hocadan alacağımız eğitim etkilenebilir. Bu da asistanların kendi hakları için gayret edebilmelerinin önünde mani oluşturuyor.”

24 saat nöbetin akabinde bir de sonraki gün poliklinikte yanlarında uzman doktor olmadan hasta bakabildiklerini söyleyen Merve, asistan hekimlik konusunda daha kapsamlı iyileştirmeler yapılması gerektiğini düşünüyor:

“Bu durum sonraki günkü performansınızı da etkiliyor, tahminen ameliyata giriyorsunuz o halde. Şayet nöbet berbat geçtiyse, sonraki gün hayli sıkıntı geçiyor. Nöbetten meskene, meskenden nöbete üzere bir döngü oluyor hayatında.”

Getty Images

ÜNİVERSİTE HASTANELERİ EK ÖDEMENİN DIŞINDA TUTULDU

Türkiye’de tabiplerin maaşı hastane döner sermayesinden alınan hisse ile birkaç kalemden oluştuğu için, hangi hastane/hangi branş ya da ayda kaç nöbet tuttuğunu bilmeksizin bir doktorun maaşını söyleyebilmek epey güç. 

Fakat yeni yayımlanan ek ödeme yönetmeliğinin YÖK’e bağlı üniversite hastanelerinde çalışan asistan tabipleri dışarıda bıraktığı kesin.

“Şu anda eğitim araştırma hastanesindeki arkadaşlarımıza bu ek ödemeler yattı lakin üniversite hastanesindeki arkadaşlarımıza hiçbir uygunlaştırma yansımamış oldu.

“Bunun daha vahim durumunda olan arkadaşlarımız ise aslında özel vakıf üniversitelerinde olup eğitim alan asistan arkadaşlarımız. Onlarla ilgili hiçbir umut ışığı dahi belirmemiş oldu. Bilakis bir yıldır verilen uğraşla kazanılan iyileştirmelerin hiçbirinden faydalanamadılar.

“Günümüzde devletin açıkladığı enflasyon oranlarının bile çok altında kalan bir uygunlaştırma bu. Bağımsız araştırma şirketlerinin açıkladığı enflasyon oranları çok daha yüksek. O oranlara nazaran fakirleşmemiz çok derin bir formda devam ediyor.”

İzmir’de bir üniversite hastanesinde çalıştığı için 7.500 TL’lik ek ödeme hakkından faydalanamadığını söyleyen Merve, en hafif tabirle hayal kırıklığına uğradığını söylüyor:

“Asistan doktorların çalışma kaideleri çok ağır. Hem de Türkiye’de buna bir de maddi telaşlar ekleniyor. Çalışma motivasyonunu daha da düşürüyor.

“Birçok ay geçinmekte zorluk yaşıyorum. Maaşımız kısımdan kısma, tutulan nöbet sayısına ve yerine nazaran değişiyor. Örneğin ağır bakım nöbetinde daha yüksek, servis nöbetinde daha düşük fiyat alınıyor.

“Benim çalıştığım kısımda biz iki kişi nöbet tutuyoruz. İki kişi de tıpkı işi yapıyor lakin yalnızca bir kişi ağır bakım girilebiliyor, sistem ona müsaade veriyor. İki şahıstan biri olağan servis fiyatı alırken, oburu ağır bakım fiyatı alıyor ve ikisinin ortasında neredeyse 4 bin TL oynuyor.”

BBC Türkçe’ye konuşan tabipler, asistan hekimliğin aslında yönetmelikteki tarifi itibariyle bir “eğitim süreci” olması gerekirken, daha çok “hizmet verme” biçiminde gerçekleştiğini belirtiyor.

Hastanelerdeki iş yükünün fazlalığı sebebiyle sağlık hizmetinde kritik bir role sahip olduklarını belirten asistan tabipler, bu durumun eğitimlerini aksatan bir istikameti olduğunu kıymetlendiriyor.

Poliklinikler dahil hiçbir kısımda asistan tabiplerin tek başına hasta göremeyeceğini ve yalnızca eğitimlerinin bir kesimi olarak hocayla birlikte bakabileceklerini söyleyen tabipler, birçok hastanede bu işi büsbütün kendilerinin yaptığını söylüyor.

En az 10 karakter gerekli


HIZLI YORUM YAP
casino siteleri