CHP’li Bekaroğlu sordu: 3. Boğaz Köprüsü’nün işletme müddeti uzatıldı mı?

29 Mayıs 2013’te temeli atılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve 148 kilometrelik Kuzey Marmara Otoyolu’nu kapsayan Odayeri-Paşaköy kesitinin, 26 Ağustos 2016’da tamamlanarak trafiğe açıldı. Bu bölümün imali ile ilgili 29 Mayıs 2012’de yapılan ihaleyi, en kısa imal ve işletim mühleti olan “10 yıl 2 ay 20 gün”lük teklif ile İçtaş İnşaat Sanayi Ticaret AŞ – Astaldi Ortak Teşebbüs Grubu’nun kazandığını periyodun Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım tarafından duyuruldu.

Bekaroğlu, Karayolları Genel Müdürlüğü’nün web sayfasında; “Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Kuzey Etraf Otoyolu 26 Ağustos 2016 tarihinde tamamlanarak trafiğe açılmıştır” formunda bir açıklama olduğunu, fakat köprünün hangi tarihte kamuya geçeceğine dair bilgi verilmediğini belirtti.

Temel atma tarihine nazaran köprünün 29 Ağustos 2023 tarihinde kamuya geçmesi gerekiyor.

Temel atma tarihi baz alındığında 10 yıl 2 ay 20 günlük işletim mühletinin 29 Ağustos 2023’te dolacağını belirten CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, bu bilgilere nazaran Kuzey Etraf Otoyolu ile Yavuz Sultan Selim Köprüsünün işletmesinin 29 Ağustos 2023’te kamuya geçmesi gerektiğini söyledi.

Ağustos 2017’de ise periyodun Ulaştırma Bakanı Ahmet Arslan, kelam konusu proje ile 1 günlük 135 bin araç geçiş garantisi verildiğini, garanti kapsamındaki toplam işletme müddetinin 7 yıl 9 ay olduğunu açıkladı. Bekaroğlu, bu açıklamaya nazaran; köprünün 26 Ağustos 2016 tarihinde hizmete açıldığı dikkate alındığında 7 yıl 9 ay işletme mühletinin Mayıs 2024’te sona ereceğini, Aslan’ın sözüne nazaran köprünün Mayıs 2024’te devletin mülkiyetine geçmesi gerektiğini belirtti.

"İŞLETME MÜHLETLERİ VE VERİLEN ARAÇ GARANTİ SAYILARI DEĞİŞTİRİLDİ Mİ?"

Yavuz Sultan Selim Köprüsü işletmesinin, iktidara yakın birtakım gazetelerde 6 yıl sonra biteceğine, münasebetiyle 2027 yılında devletin mülkiyetine geçeceğine dair bilgilere yer verildiğini söz eden Bekaroğlu, Kuzey Marmara Otoyolu ile ilgili Y.İ.D.(Yap İşlet Devret) kontratlarında yer alan şartların daha sonra imzalanan yeni mutabakatnamelerle değiştirildiği tarafındaki argümanları gündeme getirdi. CHP’li Bekaroğlu’nun gündeme getirdiği tezler ortasında, mukavele müddetlerinin uzatıldığı ve kontratlarda verilen araç garantisi (taşıt/gün) sayılarının artırıldığı da kaydedildi.

Bekaroğlu, “Kamuoyundan, kontrol ve teftiş görevlilerinden hatta TBMM üyelerinden dahi saklı tutulan YİD kontratları yürürlüğe girdikten sonra değiştirildiği ölçüde yepyeni ihale şartlarından uzaklaşılmakta, bu çerçevede, yapılan ihalelerin sonuçları manasını kaybetmektedir” dedi.

"REKABET, SAYDAMLIK, EŞİT MUAMELE ENGELLENİYOR"

“Bu durumun saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, kapalılığı, kamuoyu kontrolünü, gereksinimlerin uygun kurallarla ve vaktinde karşılanmasını ve kamu kaynaklarının verimli kullanılmasını engellediğini, ihalelerde en âlâ teklifin seçilmesini imkansız hale getirdiğini” söz eden Bekaroğlu, şu açıklamaları lisana getirdi:

“Genellikle ihaleyi kazananlar bilahare ihale şartlarını kendi lehine çevirebilmek maksadıyla şartname ve mukavele şartlarının değiştirilmesini talep edebilmektedir. Hatta teklif verip ihaleyi kaybedenler, ‘bu mukavelelerin bu kadar değişeceğini bilseydim, ben de farklı bir teklif verir ve ihaleyi kazanırdım’ argümanında bulunabilmektedirler. Bu durum ihaledeki başlangıç şartlarının sonradan büsbütün değiştirilmesi manasına gelmektedir.”

"SÖZLEŞMELERİN DEĞİŞTİRİLMESİNİ KİM İSTEDİ?"

Mukavelelerin imzalanması talimatını kimin verdiğini soran Bekaroğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı’na ve Karayolları Genel Müdürlüğü’ne dikkat çekti. Bekaroğlu, “Sözleşme ve şartnamelerde yürürlüğe girdikten sonra değişiklik yapılması talimatını şahsen Cumhurbaşkanı tarafından mı yoksa Ulaştırma ve Altyapı Bakanı tarafından mı imzalandı? Kelam konusu değişikliklerin şahsen Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından resen mi yapıldı?” diye sordu.

"SUÇ İŞLENİYOR"

Kelam konusu hareketlerin hatta Türk Ceza Kanunu’nun 235 ve 236. unsurlarında tarifini bulan “ihaleye fesat karıştırma” ve/veya “edimin ifasına fesat karıştırma” hataları kapsamında kıymetlendirilmesi gerektiğinin altını çizen Bekaroğlu, “Yine medyada yer alan haberlerde, Kuzey Marmara Otoyolunun kimi etaplarının inşaatı bittikten sonra 2019 ve 2021 yıllarında ek olarak üç adet 2.840.000.00, 1.595.000.000, 1.198.302.550 ABD Dolarlık kredi teminine yönelik yeni borç üstlenim mutabakatlarının yapıldığı bildirilmekte, lakin proje maliyetlerinin arttığına dair rastgele bir bilgi bulunmamaktadır” dedi.

"BAKANLIK YANLIŞSIZ DÜRÜST YANIT VERMİYOR"

Kelam konusu konuların gerçek olup olmadığının araştırılması hedefiyle verilen yazılı soru önergelerine Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından; “Kuzey Marmara Otoyolu Projesi kapsamında vazifeli şirketler; kelam konusu işlerin finansmanının temini, projelendirilmesi, üretimi, işletilmesi, işletme müddeti boyunca her türlü bakımı tamiri ve kontrat müddeti sonunda otoyolun borç ve taahhütlerden ari, bakımlı, çalışır, kullanılabilir durumda ve bedelsiz olarak yönetime devretmekle yükümlüdür. Öbür taraftan Kuzey Marmara Otoyolu Projesi'nde tüm iş ve süreçler; uygulama kontratlarında yer alan kararlar çerçevesinde ve mevzuatına uygun olarak yürütülmektedir” formunda karşılık verdi. Bu karşılığın kabul edilemez olduğunu, devlet ciddiyetiyle bağdaşmadığını ve TBMM’nin kontrol fonksiyonunu yerine getirmesini engelleyecek nitelikte olduğunu belirten CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’a soru önergesi verdi.

Bekaroğlu’nun bahis hakkındaki soruları şöyle:

• Yazılı, kelamlı ve görsel medyada yer alan kelam konusu tezler yanlışsız mudur?
• Bu projenin etapları için sağlanan borç üstlenimine tabi yabancı kredi fiyatı nedir? Borç üstlenim muahedeleri hangi tarihte imzalanmıştır? Bu mutabakatların imzalanmasında rastgele bir gecikme kelam konusu mudur? Gecikmenin nedeni nedir?
• Kuzey Marmara Otoyolunun etaplar prestijiyle öngörülen toplam proje maliyeti nedir?
• Kuzey Marmara Otoyolu kaç etap/kesimden oluşmaktadır?
• Kelam konusu etaplardan hangileri tamamlanmıştır?
• Bu etaplar için başka farklı olarak her güzergah için mi yoksa bütün güzergah için mi bir toplam araç garantisi (taşıt/gün sayıları) taahhüt edilmiştir? Bunların yıllar ve güzergahlar prestijiyle detaylı dökümü nedir?
• Bu etapların her birinin garanti kapsamındaki işletme müddetleri ne kadardır?
• Bu etaplar hangi tarih prestijiyle kamunun büsbütün mülkiyetine geçecektir?
• Bilhassa Yavuz Sultan Selim Köprüsünün içinde bulunduğu güzergah hangi tarih prestijiyle kamunun büsbütün mülkiyetine geçecektir?
• Bu güzergahların/etapların kontratlarında ve şartnamelerinde ihale tarihinden sonra rastgele bir değişiklik yapılmış mıdır? Yapılmışsa nedeni nedir?
• Bu değişikliklerin yapılması yasal mıdır?
• Kontratlarda ve şartnamelerde değişiklik yapılması ne tıp bir muhtaçlıktan doğmuştur?
• Kelam konusu değişiklik talepleri hangi taraftan gelmiştir?
• Kontratlarda ve şartnamelerde yer alan hangi ögeler değiştirilmiştir?
• Yatırım maliyeti artırılan kontrat bulunmakta mıdır?
• Garanti kapsamında mühleti uzatılan bir mukavele bulunmakta mıdır?
• Etaplar prestijiyle taahhüt edilen garanti araç sayısı artırılan bir mukavele bulunmakta mıdır?
• Yapıldığı sav olunan mukavele değişiklikleri nedeniyle ihaleyi üstlenen firmalara ve iş ortaklarına ek olarak rastgele bir kaynak aktarılacak mıdır? Şayet aktarılacak ise bunun toplam meblağı ne kadardır?
• Mukavele ve şartnamelerde yürürlüğe girdikten sonra değişiklik yapılması talimatını hangi makam vermiştir? Bu talimat şahsen Cumhurbaşkanı tarafından mı imzalanmıştır? Yoksa Ulaştırma ve Alt yapı Bakanı tarafından mı imzalanmıştır? Yahut kelam konusu değişiklikler şahsen Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından resen mi yapılmıştır?
• Bu durumun yasal prosedürü nasıl gerçekleşmiştir? Mukavele ve şartnamelerdeki değişiklik süreci bir Cumhurbaşkanı Kararnamesine, Cumhurbaşkanlığı Kararına, bir kanun yahut bildirim, yönetmelik hususuna dayanılarak mı gerçekleştirilmiştir? Bu türlü bir doküman var ise bu neden kamuoyuna açıklanmamıştır? Şayet Cumhurbaşkanı Kararnamesi yahut Cumhurbaşkanlığı Kararı ise neden Resmi Gazetede yayımlanmamıştır? Şayet Resmi Gazetede yayımlanmış ise bu gazetenin tarihi ve no.su nedir?
• Mukavele ve şartnamelerdeki değişikliklerden Cumhurbaşkanı Sn. Recep Tayyip Erdoğan haberdar mıdır? Bu mevzularda kendisine rastgele bir bilgi sunulmuş mudur? Şayet haberdar edilmemişse yapıldığı tez olunan kelam konusu şartname ve mukavele değişikliklerinin nedenini araştırmak ve sorumlular hakkında gerekli araştırma, inceleme ve soruşturma yapmak üzere Devlet Denetleme Konseyini harekete geçirmeyi düşünüyor musunuz?