Ebeveynler bilhassa hareketli çocukları için ‘Benim oğlum hiperaktif’ tanımlamasında bulunurken, dersi düzgün dinlemeyen çocukları için ise ‘Dikkat eksikliği var’ yorumunda bulunuyor. Dikkat eksikliği ile başlayan süreci ise uzmanları anlattı. Dikkat eksikliğinin kalıtsal yolla aktarılan, beynin nörogelişimsel bozukluğu olduğunu söz eden Okul Öncesi Öğretmeni Zahide Topal, “Çocukların his durumunu, bilinçsel süreç maharetlerini, günlük ömür tecrübelerini, toplumsal hünerleri etkileyen olağandışı bir işlevdir” dedi.
DİKKAT EKSİKLİĞİNİN BELİRTİLERİ
Dikkat eksikliğinin belirtilerini sıralayan Topal, “Günlük ömür tecrübelerinde muhakkak noktalara uzun müddet odaklanamama, verilen yönelgeleri yerine getirememe üzere aileler, ‘Hocam bir de siz bakın’ diyerek geliyorlar. Yönelge takibi ise çocuk yemek yiyecek, kaşığı tutması gerekiyor, ‘Hadi kaşığı tut, çorbanı iç’ dediğimizde yapamaması” diye konuştu.
DİKKAT EKSİKLİĞİNİN BİR SONRAKİ EVRESİ ‘HİPERAKTİVİTE’
Dikkat eksikliği olan bir çocuğun uzun müddet özel eğitimden uzak kalması durumunda sürecin hiperaktivite olarak kendini gösterdiğini tabir eden Zahide Topal, “Dikkat eksikliğine hiperaktivite eklendiğinde, dikkat eksikliğinin belirtileri devam etmekle birlikte yanına hiperaktivitenin özellikleri de ekleniyor. Kalabalık bir ortamda çocuk sıra beklerken epeyce zorlanır. 12 kesimli puzzle etkinliğinden çok çabuk sıkılır, kendine ilişkin eşyaları çok çabuk kaybeder” tabirlerini kullandı.
HER AİLE ÇOCUĞUNU HİPERAKTİF OLARAK TANIMLIYOR
Dikkat eksikliği ve hiperaktivitenin bir hastalık olduğunu söyleyen Topal, “Çocuklarımızın günlük omurlarındaki enerjik, daima yerinde duramayan, oyunlara katılan haliyle hiperaktivitenin davranışlarını birbirine karıştırmamalıyız. Biz, aslında olağan bir biçimde oyun oynayan, irtibat kuran, günlük hayat marifetlerini yerine getiren çocuklarımıza ‘hiperaktif’ dediğimizde ona bir hastalık ismi koymuş oluyoruz. Bu yanlışsız bir durum değil” dedi.
Küçük yaşlarda bu teşhisin koyulamadığını tabir eden Zahide Topal, “Çocuğun biraz daha gelişimini tamamlamasını bekliyoruz. Lakin kuşkularımız oluyor. Kuşkularımız ile birlikte erken yaşlarda özel eğitim kurumlarına başvurursak çok hoş ilerlemeler kat ediyoruz. Dünya genelinde kabul görmüş olan, DSM 5 kriterlerine nazaran 12 yaşından küçük çocukların en az 6 tane kriteri en az iki farklı ortamda gösterebiliyor olması gerekiyor.
– Konut, okul, toplumsal ortamlarda bizim bu davranışları görmemiz gerekiyor. Bu süreçte teknolojik aletlerden uzak tutmamız gerekiyor. Çocuk oyunları dahi olsa televizyon, tablet, telefondan uzak tutmamız gerekiyor. Bu en değerli kriter. Çocuk ilkokul çağına başladığında yavaş yavaş asıl belirtiler kendini göstermeye başlıyor.
– Akademik derslerdeki başarıda düşüş buna bir örnek. Çocuk toplumsal bir etrafın içinde olduğu için, arkadaşlarının yanında farklılık hissettiğinde çocuğu çok etkiliyor. Bunlara vaktinde müdahale edilmez ve özel eğitime yönlendirilmezse, kimi kaynaklara nazaran, bunun ileriki yaşlarda, bilhassa ergenlik çağında, davranış bozukluğu ve daha da öteye giderse şizofreni üzere belirtilerin olacağı kaynaklarda mevcut. Kesin bir lisanla bunlar gerçekleşir diyemiyoruz, her çocuğumuz farklıdır. Her bireyin gelişimi farklıdır. Bu durumu engellemek için erken yaşta özel eğitime yönlendirme, bilhassa teknolojik aletlerden uzak tutmak çok çok kıymetlidir” biçiminde konuştu.
News
