ATO Congresium’da Anadolu Ajansının (AA) “Global Bağlantı Ortağı” olduğu EKO İKLİM Doruğu, iklim değişikliğiyle çaba ve iklim değişikliğinin iktisada tesirini en aza indirmek gayesiyle düzenlendi.
Dorukta, yaz aylarının gelmesi ile mümkün orman yangınlarına yönelik önlemlere ait bilgi veren Tavşanoğlu, ormanların iklim değişikliği ile gayrette en temel varlıklar olduğunu, çok yüksek ölçüde karbon depoladıklarını, yanması durumunda yıllarca içinde barınan karbonun atmosfere salındığını ve iklim değişikliğini olumsuz etkilediğini vurguladı.
Tavşanoğlu, “Orman yangınlarının gelecek yaz yaşanmayacağına ait rastgele bir data yok, tekrar tekrar yaşama olasılığımız var. Bizim ‘inşallah yangınlar olmaz’ demek yerine, buna hazırlıklı olmamız lazım. Büyük orman yangın çağına girmiş durumdayız. Çok kaçışımız yok üzere görünüyor. Son yıllarda ormanlardaki yanıcı malzemeler de arttı. Bu yüzden yangınlar çıktığında büyümesini sağlayacak ortamlar mevcut. Büyük yangınları gelecek yıllarda da bekliyoruz” tabirlerini kullandı.
ORMANLARDAKİ YANICI HUSUS ÖLÇÜSÜ AZALTILMALI
Yangınlara sebep olan iklim değişikliğinin tesirlerini uzun vadede azaltmanın yolunun fosil yakıtlardan yenilebilir güce geçmek olduğunu belirten Tavşanoğlu, kısa vadede ormanların yangınlardan daha az etkilenmesini sağlamak için pek çok prosedür olduğunu kaydetti.
Tavşanoğlu, orman yangınları ile uğraşa ait metotları şöyle anlattı:
“Bazı yangınlara teknoloji ile baş etmek sıkıntı oluyor. Kaliforniya, Avusturalya yangınında bunu çok gördük. Ne kadar çok uçağınız, helikopteriniz olursa olsun o kadar şiddetli yanıyor ki ormanlar siz söndüremiyorsunuz. Alternatifler tahlilleri düşünmemiz lazım. Bunlardan biri, yangınlar çıkmadan yangınla uğraşa başlamak. Bunun için ormanlardaki yanıcı husus ölçüsünü azaltmalıyız. Ayrıyeten nemli devirlerde teknik grup tarafından kontrollü yakmalarla, ormanların alt örtüsü yakılıyor ve yazın yangın çıktığında yangının şiddeti azaltılmış oluyor. Bu da farklı bir yöntem”
SICAK HAVALARDA ORMANLARA GİRİŞ YASAKLANMALI
Yangınların bir kısmının de insan kaynaklı çıktığını belirten Tavşanoğlu, “Sıcak hava dalgasının olduğu periyotta insanların ormanlara ve yaban hayatının olduğu yerlere girişlerinin azaltılması gerekiyor. Bilinçlendirme yapılıyor fakat beşerler çok ihmalkar. Sert önlemlerle ormanlara giriş yasaklanabilir. Bu önlemleri alabilirsek, orman yangınlarını dikkatli bir formda azaltabileceğimizi düşünüyorum” sözünü kullandı.
Tavşanoğlu, geçen yaz Hatay’dan İzmir’e kadar geniş bir alanda orman yangınlarının olduğunu, kendisinin bilhassa Antalya ve Marmaris’te yangınlardan sonra orman alanının doğal olarak kendini yenilemesine yönelik incelemelerde bulunduğunu belirtti.
“BİZİM BEKLENTİMİZ ORMANLARIN DOĞAL OLARAK YENİLENMESİ”
Geçen yaz yanan ormanların kendini yenilemeye yönlendirdiğini söz eden Tavşanoğlu, “Bizim beklentimiz ormanların doğal olarak yenilenmesi. Bunu pek çok ormanda görüyoruz.” dedi.
Tavşanoğlu, “Yangından 15 gün sonra toprakta yanmayan organları ile sürgün veren çalılar gördük. Kızılçam ormanlarının yanmayan kozalaklarının açılmasıyla çimlendiğini gördük. İlkbaharda arazi çalışmalarımız başlıyor. Yangın alanlarının bu türlü bir kaynağı var. Yangın sonrası birinci birkaç yıl çok kritik. Oraya gözümüz üzere bakmamız lazım” diye konuştu.
Bir yandan ormancılık uygulamalarının devam ettiğini, yanmış ağaçların orman alanından çıkarılması gerektiğini, bu yaz yanan bölgelerde de bunun çabucak başladığına işaret eden Tavşanoğlu, yanan alanların çok büyük olduğunu, kış öncesi başlayan bu çalışmanın hala bitmediğini tabir etti.
“ÇOK MÜDAHALE EDİLDİĞİNDE YANAN ORMANLIK ALAN, YANGINDAN DAHA ÇOK ZİYAN GÖRÜYOR”
Yanan alanlarda sıkıntı durumda kalındığında ağaçlandırmaya başvurulduğunu belirten Tavşanoğlu, şunları kaydetti:
“Alanın sürülmesi, teraslandırılması ve ağaçlandırılmasının ekosistemin gelecekteki yangınlara ve iklim değişikliğine karşı direncini azalttığını görüyoruz, biyoçeşitliliği azaltıyor. 40, 50 yıl sonra orada yangın olduğunda bir yenilenme beklentimiz olmayacak ve tekrar ağaçlandırma yapmak zorunda kalacağız. Bilhassa doğal yenilenmeyi öne çıkaran ve ona takviye olacak halde yapılan uygulamaların biyoçeşitliliği desteklediğini ve alanın orman olmasını garantilemek yolunda bir sonuç elde edildiğini biliyoruz. Önerdiğimiz şey, çok zorda kalmadıkça sürme üzere faaliyetlerin yapılmaması. Doğala yönelik faaliyetler yapan ve ekosisteme yardımcı oluyor. Ne kadar yapaya gerçek kayarsak, ne kadar müdahale edersek o kadar ormana ziyan veriyoruz. Bilhassa Akdeniz ekosistemlerinde buna muhtaçlığımız yok, çalılar ve otlar kendini yenileyebiliyor. Gelecek kuşaklara bu ormanları bırakmak için bu biyoçeşitliliği yitirmememiz gerekiyor. Tabiat kendini yenileyebiliyor. Çok müdahale edildiğinde yanan ormanlık alan, yangından daha çok ziyan görüyor”
“DOĞU KARADENİZ ORMANLARINDA YANGIN OLSAYDI ORADA YENİLENME OLMAZDI”
Yanan alanlara artık bakıldığında 50-70 santimetre uzunluklarında çalıların varlığının dikkati çektiğini, problemin fidelerin büyümesi olduğunu belirten Tavşanoğlu, bu yaz yanan ormanların tekrar eski halini görmek için 20-30 yıl yettiğini fakat yaşlı bir ormanın ise 50-70 yıla muhtaçlık olduğunu söyledi.
Tavşanoğlu, insan ömrü için 50 yılın uzun, lakin milyonlarca yıllık mühletten beri var olan tabiat için 50 yılın göz açıp kapayıncaya kadar geçen bir müddet olduğunu belirtti.
Prof. Dr. Çağatay Tavşanoğlu şunları kaydetti:
“Doğu Karadeniz ormanlarında yangın olsaydı orada yenilenme olmazdı. Zira oradaki çeşitler hiç yanmadıkları için kendilerini yenileme durumu yok. Her yerin kendine mahsus bir yangın rejimi vardır. Bizim de buna nazaran orman idaremizi planlamamız gerekiyor. Şu anda yanan ormanların büyük bir kısmında yenilenme var. Ben sürülmeyen alanları gezdim ve burada yüzde 80’inde yenilenme olduğunu gördüm. Yalnızca Marmaris, Antalya bölgesinde şöyle bir durum vardı, 13 yıl evvel yanmış artık yine yanmış. Yangın sıklığının yüksek olduğu yerlerde ormanlaşmanın tekrardan olması gecikebiliyor. Sürülme ölçüsünde artışlar var, bunu da önermiyoruz. Doğal yolla tahliller varken yapay tahliller hem ekonomik hem de ekolojik değil”
News
