Sağlıklı uyku için ‘uyku hijyeni’ uyarısı
Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Kolu Lideri Prof. Dr. Levent Öztürk, hayat biçimi, uyku saati ve ortam kurallarının düzenlenmesini içeren ‘uyku hijyeni’ kurallarına ahengin sağlıklı uykunun temelini oluşturduğunu kaydetti.
UYKU FARKINDALIĞI OLUŞTURULMALI
Sağlıklı uykunun sağlıklı gelecek ve kuşaklar manasına geldiğini anlatan Öztürk, uyku sıhhatinin ehemmiyetine dikkati çekerek, uyku farkındalığının toplum genelinde artırılması gerektiğini vurguladı.
SAĞLIKLI UYKU ALDIĞIMIZI NASIL ANLARIZ?
Sağlıklı uykunun alınıp alınmadığının kolay değerlendirmelerle anlaşılabileceğini belirten Öztürk, “Birey sabah kalktığında dinlenmiş kalkıyorsa ve gün içerisinde uykusu gelmiyorsa, o vakit o uyku için sağlıklı bir uyku diye düşünmeye başlayabiliriz.” dedi.
Öztürk, yorgun kalkma ve gün içinde uyuklamanın uyku sıhhati konusunda bir ikaz olarak algılanması ve uyku hijyeninin gözden geçirilmesi gerektiğini lisana getirdi.
‘UYKU SAATLERİMİZLE ÇOK OYNAMAMALIYIZ’
Uyku hijyeni için öncelikle tertipli yatış ve kalkış saatine dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Öztürk, şöyle devam etti:
“Uyku saatlerimizle çok oynamamalıyız. Hafta içi, hafta sonu ve tatillerde uyku nizamımız olmalı, yatış ve kalkış saatimiz aşikâr olmalı. Bu, kişinin gereksinimine nazaran değişebilir, kimi insan akşam 10’da, kimisi 12’de yatabilir lakin hangisi benimsenmişse bu sürdürülmeli. Uyanıldığı vakit da yatakta vakit geçirilmemeli. Uyanınca kalkıp güne başlanmalı. Bilhassa sabah kalktığımızda gözümüzden içeri parlak bir ışık girmesi değerli. Beynimizdeki biyolojik saatin günlük ayarı yapılmış olur. Beyne güne başlandı bildirisi verilmeli. Sağlıklı uykunun temelini uyku hijyeni kurallarına ahenk oluşturur.”
‘UYUMADAN EVVEL FİZİKÎ AKTİVİTE YAPILMAMALI’
Öztürk, şunları kaydetti:
“Uyku saatine yaklaşırken bilhassa son 2 saat içerisinde uykuya hazırlık yapılmalı. Uyumadan evvel fizikî aktivite yapılmamalı, son yarım saat içerisinde bir bitki çayı içilebilir ve kitap okunabilir. Daha sonra yatağa geçilir. Yattığımız odanın biraz serin olması lazım. Ülkü bir yatak odası sıcaklığı 19-20 derece olmalı. Yani ince bir örtüyle rahat bir formda yatabilmeliyiz. Çok sıcak ya da çok soğuk olursa uyku kalitesini bozar. Bunun dışında ortam tam karanlık olmalı, gözümüze girecek ışık kaynağı olmamalı. Işık gözümüzden içeri girdiğinde uykuyu güçlendiren ve sağlamlaştıran hormon olan melatonin hormonunun salgılanmasını bloke eder. Bunun için yapacağımız şey ortamın karanlık olması.”
Öztürk, uyku mühletinin şahıstan bireye ve yaşa nazaran değiştiğini belirterek, 7 saatten az uyulmaması gerektiğini lisana getirdi.
News