Bartın’da yaşanan maden faciasıyla birlikte tekrar gündeme gelen kömür, hem makûs çalışma kuralları hem yüzde 100’ü bulan fiyat artışları hem yokluk gündemiyle daha fazla tartışılmaya başladı.
Kış aylarına girerken yurttaşı fatura korkusu sardı. Resmi tüketici enflasyonu yüzde 83’e çıkarken, yılbaşından bu yana konutlarda kullanılan doğalgaza yüzde 163, elektriğe yüzde 184 artırım yapıldı.
“SEÇİM” ŞÜPHESİ
Asgari fiyat artışı ise yüzde 94’le sonlu kaldı. Geçen kış dört kişilik ailenin aylık ortalama doğalgaz faturası 566 TL, elektrik faturası 211 liraydı. 777 TL’yi bulan fatura o günkü taban fiyatın yüzde 27’siydi. Bu yıl yeni bir artırım gelmezse ortalama elektrik faturası 398 TL, doğalgaz faturası ise 1462 lira olacak. Toplamda 1860 TL’yi bulan güç faturaları iktidarın “tarihin en yüksek artışı” olarak savunduğu artırımlı taban fiyatın yüzde 34’üne denk geliyor.
Yurttaş kömüre yöneliyor lakin geçen yıl 3 bin lira dolaylarında satılan kaliteli kömürün tonu bu yıl 6 bin 500 lirayı buluyor. Dal temsilcileri bir ailenin üç aylık ısınma için ortalama bir kömüre en az 7 bin lira harcaması gerektiğini belirtilirken buna rağmen piyasada kömür bulunamadığını da söylüyor. Devlet kurumlarının geçen nisan ayından bu yana kömür satmadığını belirten İzmir Kömür Satıcıları Derneği Lideri Mehmet Düzyol, “1.5 aydır özel firmalar da satışı durdurdu. Piyasadaki kömürlerin büyük çoğunluğu düzmece, esnafımız da ayırt etmekte zorlanıyor” dedi. Düzyol, piyasalarda arzdaki dertle ilgili en büyük kuşkunun seçim periyodu dağıtılacak kömürler için hazırlık yapıldığı olduğunu da belirtti.
Doğalgaz artırımları ile birlikte kömüre talebin arttığını belirten Şanlıurfa Kömür Satıcıları Derneği Lideri Haydi Öge, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Ama piyasada kömür yok. Bölgemiz zati hava kirliliği sebebiyle yerli kömür yakamıyor. Yüksek kalorili ithal kömür kullanılabiliyor. Bugün bu kömürün bize geliş maliyeti ton başına 6 bin lira. Lakin onu da bulamıyoruz. Bu sene çok ıstırap olacak kış ayları.”
AZ KULLANMALIYIZ
Tüketici Birliği Federasyonu Lideri Mehmet Bülent Deniz de şu yorumu yaptı: “Hem madenlerde gençlerimizi toprağa veriyoruz hem halkımızı ısıtamıyoruz. Dar gelirliler kışın sert geçmemesi için dua edecek. Tüketiciye takviye koşul.”
Enerji uzmanı Başkan Algedik ise artık güç krizinin kabullenilip verimli tüketime geçilmesi gerektiğini söyledi. Alagedik, “Tüm ülkeler bu kış için güç verimliliği uygulamalarına geçerken Türkiye dikkate almadı, biz hiç güç verimliliğini tartışmadık. Bilakis her konutta klima olmasıyla övündüler. Türkiye bugün 90’lardakinden daha fazla kömür ve fosil yakıt harcıyor zira verimsiz kullanıyor” diye konuştu.
News
