Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Opr. Dr. Erhan Yavuz, bayanlarda görülen çikolata kisti hakkında ikazlarda bulundu.
ÜREME ÇAĞINDAKİ BAYANLARDA DAHA SIK RASTLANIYOR
Çikolata kistinin genelde üreme çağındaki bayanlarda daha sık görüldüğü söyleyen Opr. Dr. Erhan Yavuz, “Adet gören yahut görmeyen bayanlarda, rahimi alınmış, menopozda olan bayanlarda yahut şimdi adet olmamış ergenlerde de bu hastalığa rastlanılmaktadır” diye konuştu.
Opr. Dr. Yavuz, “Çikolata kistinin sıklığının belirlenmesi zordur zira bayanların çoğunluğu klinik olarak belirti vermez ve görüntüleme usullerinin teşhisteki hassaslıkları düşüktür. Rahmin içini döşeyen endometrium katmanının rahmin dışında diğer bir bölgede büyümesi sonucu gelişen güzel huylu yaygın bir hastalık olan endometriozisin doğurganlığı azalttığı kanıtlanmasa dahi çocuk sahibi olmak isteyip hamile kalamayan bayanlarda yüzde 30-50 oranında görülebilir. Halk ortasında çikolata kisti olarak bilinen endometriozisin doğurganlık yaş kümesindeki bayanların yüzde 10’unu etkileyebilir. Hastalıkta enkesintanı metodu histolojik teşhis için biyopsili yahut biyopsisiz laparaskopidir” sözlerini kullandı.
BU BELİRTİLERE DİKKAT EDİLMELİ
Çikolata kisti olan hastaların en sık müracaat nedenin şiddetli ağrılar olduğunu lisana getiren Opr. Dr. Erhan Yavuz, şunları söyledi:
“Şikâyetler oluşan lezyonların yerleşim yerine nazaran değişecektir. Adet sancısı, adet düzensizliği, karın ve kasık ağrısı, infertilite (çocuk sahibi olmakta güçlük), cinsel bağ sırasında ağrı, cinsel istekte azalma, bağırsak şikâyetleri (ishal, kabızlık, ağrılı dışkılama), işeme sorunları, bel ve kalça ağrısı, karında şişkinlik, adet periyodunda oluşan teneffüs zorlukları üzere birbirine benzemeyen pek çok yakınmanın kökeninde çikolata kisti olabilir. Hastalarda en sık müracaat nedeni ağrıdır. Şikâyetler, oluşan lezyonların yerleşim yerine nazaran değişecektir. Pelvik ağrı ve infertilite ile başvuran hastaların yüzde 30-50’sinde karşımıza çikolata kisti çıkmaktadır.”
AKCİĞERLERDE BİLE GÖRÜLEBİLİR
Opr. Dr. Erhan Yavuz, birinci olarak 19’uncu yüzyılın ortalarında tanımlanan çikolata kistinin en sık karın boşluğu zarında olmak üzere, yumurtalıklarda, tüplerde, üreterde, daha az olarak da mesanede, anal kanal yahut bağırsaklarda, vajinada hatta akciğerde bile görülebileceğini söyledi. Östrojen bağımlı bir hastalık olan çikolata kistinin oluşumunu açıklayan birçok teoriolmasına karşın hiçbirinin tek başına açıklama getiremediğinin altını çizen Opr. Dr. Erhan Yavuz, “Bu teoriler menstruasyon (adet görme) sırasında endometrial dokuların tüpler vasıtasıyla karın boşluğu içine yayılması, çölomik metaplazi, embriyonik kalıntı teorisi, immunolojik teori, lenfatik -vasküler yayılım, çevresel faktörler ve genetik (ailevi yatkınlık) faktörlerdir. Peritoneal yüzeye yapışan endometrial hücreler doku içine yayılıp, bedenin savunma sistemini uyararak damarlanma artışına neden olup hücre çoğalması sonucu ortaya çıkmaktadır” formunda konuştu.
HAMİLE KALINAMAZ FİKRİ YANLIŞ
Çikolata kisti ile kısırlık ortasındaki ilişkiyi açıklamaya çalışan birçok düzeneğin tanım edildiğini lakin bunlardan hiçbirinin doğurganlığı azalttığının kesin kanıtlanmadığını söz eden Opr. Dr. Erhan Yavuz, şu bilgileri paylaştı:
“Şiddetli formlarında ilgi olduğu ileri sürülse de hafif formlarında infertiliteye sebep olduğuna dair dayanaklar azdır. Pelvik anatominin bozulması (karın içinde yaygın yapışıklıklar), periton sıvısının yapısının değişmesi, yumurtanın gelişimi ve yapısının bozulması, döllenen yumurtanın rahim içine yerleşiminin bozulması bunlardan bazılarıdır. Hastadan hastaya farklı yaklaşımlar olsa da çikolata kisti olan bir bayanda çocuk isteği olduğunda evvel gebelik için biraz vakit tanıyıp, gebelik elde edilemezse yardımcı üreme sistemlerine başvurulması önerilmektedir. Çikolata kisti olan bir bayanda tabiatıyla hamile kalınamaz fikri gerçek değildir.”
TANISI GÜÇ KONULABİLİR
Hastalığın tam kür sağlayıcı bir tedavisinin olmadığından bahseden Opr. Dr. Erhan Yavuz, “Tedavideki hedefimiz; bulguları uygunlaştırmak, hastalığın yine oluşumunu önlemek ve endometriotik lezyonları yok etmektir. Çikolata kisti östrojen bağımlı bir hastalık olduğundan hastalığın oluşumunu engellemek ve şikâyetlerin gerilemesini sağlamak, sistemli idman yaparak, kafein ve alkol alımını sınırlayarak ve beden yağ oranını azaltarak östrojen düzeyinin düşmesini sağlayarak mümkündür. Çikolata kisti, bilhassa yumurtalıklarda saptanan tipik görünümlü kistler yokluğunda tanısı güç konulan bir hastalıktır. Bunun için bütün bayanların yıllık denetim muayenelerini yaptırmaları kıymetlidir” diyerek kelamlarını noktaladı.
News
