Üniversite öğrencileri vegan mönü hakkı için gayret ediyor. Kimi üniversitelerde vegan ve vejetaryen mönü meselesiz çıkıyor. Kimisinde şimdi yok. Birtakım üniversitelerde de vegan yemek oluyor ancak birçok sorun yaşanıyor. İçerik bazen veganlığa uygun olmuyor ya da çok çabuk bittiği için vegan öğrenciler aç kalabiliyor.
Yıldız Teknik Üniversitesi (YTÜ) öğrencileri vegan yemek haklarını geçen haftalarda kazandı ve üniversite yemekhanelerinde vegan mönü çıkarılmaya başlandı.
YTÜ Vegan Vejetaryenler Topluluğu bu hakka kavuşmak için yerleşke içinde 500’den fazla imza topladı ve Vegan Derneği Türkiye de (TVD) öğrencilere takviye oldu.
Dernek tarafından yapılan açıklamada, “YTÜ’nün aldığı bu kararın, tüm üniversitelerde vegan mönü uygulamasının hayata geçirilmesi için Yükseköğretim Konseyi (YÖK) Başkanlığı’na yaptığımız yazılı müracaatın sonucunu hızlandırmasını ve bu süreçte başka üniversitelere örnek olmasını umuyoruz. Siz de üniversitenizde vegan yemek hakkı için adım attıysanız ve üniversite idaresini harekete geçirmek için dayanağa gereksiniminiz varsa, bizimle [email protected] email adresi üzerinden irtibata geçebilirsiniz. Her vakit dayanağa hazırız” denildi.
Yıldız Teknik Üniversitesi’nin öğrencileri artık her öğün vegan yemek yiyebiliyor.
VEGANLIK İDEOLOJİSİ
Vegan Derneği Türkiye’nin kurucu lideri Ebru Arıman’ın verdiği bilgilere nazaran, kurulduğu günden bu yana tipler ortası eşitlik ve adaleti savunan bir hayvan hakları örgütü olarak faaliyet gösteren dernek 2017’den bu yana TVD Vegan Akademi ile üniversitelerde, hastanelerde, özel ve kamu kurumlarında veganlık ideolojisini anlatıyor.
Hayvanları ve hayvansalları tüketmeyi reddeden vegan üniversite öğrencilerinin, felsefi yahut dini inançları ya da sağlık meseleleri sebebiyle çeşitli besinler yiyemeyen öbür bireyler üzere, bugün Türkiye’nin neredeyse tüm üniversitelerinde yetersiz beslendiğine dikkat çeken Arıman, şunları söylüyor:
“Eşitlik unsuruna, sağlıklı beslenme hakkına ve insan haklarına muhalif olan bu durumda öğrenciler ya aç kalıyor ya yemeğini konuttan getirmek zorunda kalıyor ya da okul dışındaki kafelerde öğünlerini geçiştirmeye zorlanıyor. Pek çok öğrencinin dışarıda yemek için kâfi maddi imkânı bulunmuyor. Okulda çıkan yemekler ortasından tek tük seçim yapmak zorunda kalanlar ise besin pahaları düşük formda besleniyor ve gerekli etiketleme yapılmadığı, yemekhane çalışanı hususla ilgili bilgilendirilmediği için yemeklerin içinde çoğunlukla ne tıp hayvansalların (süt, yoğurt, bal, tereyağ, et suyu, vb.) yer aldığını bilmiyorlar. ”
VEGAN MÖNÜ NEDEN DEĞERLİ?
TVD vegan mönünün ehemmiyetini şöyle açıklıyor:
1 Hayvanlar, beslenme alışkanlıklarımız yüzünden ölçülemez derecede acı çekiyor. Hayvan sömürüsüyle gayretin en tesirli yollarından biri vegan ömür biçimine geçmektir.
2 Gezegenimizdeki tüm canlı ömrünü tehdit eden bir iklim kriziyle karşı karşıyayız. Bu sebeple karbon ayak izini azaltmak herkesin sorumluluğudur.
3 Birçok insan, hayvansal “ürünlere” dair artan sağlık kaygıları nedeniyle bitkisel bazlı besinler tüketmeyi tercih ediyor. Çok sayıda bilimsel data, sağlıklı bir hayat için işlenmemiş besin ve bitki bazlı bir beslenmenin en uygunu olduğunu gösteriyor.
CEZAEVLERİNDE VEGAN YEMEK HAKKI
Dernek yetkililerine nazaran, beslenme ve sıhhate erişim, keyfi ve imtiyazlı uygulamalar değil, en temel insan haklarından ve bu haklar cezaevlerinde de geçerliliği koruyor. Yani sebebi ne olursa olsun, Türkiye’de cezaevine giren vegan ve vejetaryenlerin, vegan ve vejetaryen beslenme hakları bulunuyor.
Mahkûmlar ve aileleri, cezaevi idaresinin ve Adalet Bakanlığı’nın bu yükümlülüğünü yerine getirmesi için vegan yemek temini için, resmi müracaat yapma hakkına sahip.
KUSURLU ALGIYI YIKMAK: VEGAN MÖNÜ’DE NELER VAR?
Öğrencilerin ve TVD’nin “vegan mönü”den kastı, aslında hepimizin her gün yediği besinler. Tek istedikleri yemeklerin içinde hayvansal içerik barındırmayacak biçimde düzenlenmesi. Örneğin tahıllar, baklagiller, sebzeler, meyveler, kuruyemişler ve yeşillikler. Yani, nohut, pilav, makarna, kuru fasulye, bezelye, mercimek, lahana, ıspanak, kabak, kereviz, barbunya, salata üzere bitki bazlı olan ve içinde hayvansal içermeyen her şey.
YALNIZCA PATATES KIZARTMASI VE ÇORBA
Hacettepe Üniversitesi’nde öğrenciler Vegan Topluluğu’nu kurma sürecinde. Vegan öğrenciler, sıkıntılarını şöyle anlatıyor.
“Vejetaryen mönü çıkarıyorlar lakin çıktığı an bittiği için öğrenciler tekrar erişim sağlayamıyor. Durum maalesef vegan öğrenciler için çok daha vahim çünkü yemeklerde çoğunlukla katı yağ, süt, krema kullanılıyor ve çıkan öğünde birçok vakit veganların yiyebileceği tek bir şey oluyor ya da hiç olmuyor. Okuldaki işletmelerde de vegan yemek olmadığı için öğrenciler yalnızca ya patates kızartması yiyebiliyor ya çorba içebiliyor lakin günlük alması gereken besin muhtaçlığını asla karşılayamıyor.”
News
